Kompostowanie jest prostym i naturalnym sposobem na zagospodarowanie odpadów organicznych wytwarzanych w gospodarstwie domowym. Efektem tego procesu jest nawóz organiczny, który z powodzeniem może być wykorzystywany podczas uprawy roślin i warzyw w przydomowym ogrodzie.
Rodzaje kompostowników:
Kompostowanie na pryzmie – najprostszy sposób na kompost. Po wyborze odpowiedniego miejsca w ogrodzie rozpoczynamy od ułożenia 15 – 20 cm warstwy połamanych gałęzi, która będzie zapewniać odpływ wody oraz dopływ powietrza. Następnie posypujemy całość torfem, ziemią ogrodową lub słomą. Na to rzucamy odpady biodegradowalne, co jakiś czas posypując ziemią ogrodową lub gałązkami. Liście i trawę rozkładamy w cienkich warstwach. Wielkość pryzmy nie powinna przekroczyć 1,5 m wysokości. Należy również pamiętać o regularnym zlewaniu pryzmy wodą, jeśli nie występują opady deszczu. Można dodatkowo uformować zagłębienia na wierzchu pryzmy, które zapewnią wnikanie wody w głąb. Przerzucanie pryzmy przyspieszy proces kompostowania.
Kompostownik drewniany – możliwy do zakupienia w sklepach ogrodniczych, centrach handlowych lub też do samodzielnej budowy. Można go wykonać z zaimpregnowanych desek i belek lub żerdzi. Podczas budowy kompostownika drewnianego należy pamiętać o szczelinach pomiędzy kolejnymi deskami, które zapewnią dostęp powietrza do pryzmy.
Kompostownik gotowy – możliwy do zakupienia w sklepach ogrodniczych lub centrach handlowych. Jego zaletą jest estetyka oraz możliwość ukrycia go wśród roślin w ogrodzie. Polecany dla gospodarstw domowych, które produkują niewielką ilość odpadów biodegradowalnych.
Ważne informacje:
- kompostownik należy zakładać od wiosny do jesieni, przy dodatniej temperaturze;
- kompostownik należy umieścić w miejscu zacienionym;
- kompostownik układamy warstwami (gałązki, ziemia ogrodowa, odpady organiczne, gałązki, ziemia ogrodowa, odpady organiczne, …);
- kompostownik należy utrzymywać w stanie wilgotnym, nie dopuszczając do przesuszenia ani „przelania” wodą;
- jeżeli doszło do „przelania” kompostownika należy go ususzyć poprzez nakłucia widłami, przerzucenie go, bądź przełożenie mokrych warstw wytłoczkami po jajkach lub niekolorowymi gazetami, które dobrze chłoną wodę;
- dojrzały kompost powstaje po ok. 9 – 12 miesiącach;
- dojrzały kompost wyglądem i zapachem przypomina świeżą ziemię;
- dojrzały kompost bez obaw można stosować do nawożenia gleby, nie stwarza on zagrożenia zatrucia środowiska;
- dojrzały kompost zwiększy wydajność plonów oraz zapewni składniki odżywcze i mineralne dla ubogiej lub zanieczyszczonej gleby;
Kompost liściowy
Jeśli w naszym ogrodzie występuje duża liczba drzew liściastych możemy stworzyć kompost, który w większości opierać się będzie na opadłych liściach. Wystarczy wyznaczyć miejsce lekko zacienione, wbić 4 słupki graniczne i otoczyć je siatką. Jedna ściana powinna być ruchoma, co ułatwi wyciąganie gotowego kompostu.
Pierwszą warstwę powinny stanowić drobne gałęzie. Na nie sypiemy gotowy kompost lub ziemię ogrodową, a później liście. Zaleca się, aby najpierw były to liście twarde (buk, grusza, topola, itp.)
a później naprzemiennie liście miękkie (lipa, brzoza, leszczyna, itp.) i ziemia. Dodatkowo można używać pokrzyw (bez korzeni) i skoszonej trawy (cienkie warstwy).
Do kompostu liściowego nie zaleca się stosowania liści dębu, olchy i orzecha włoskiego.
Odpady nadające się do kompostowania:
- resztki po kwiatach balkonowych i rabatowych,
- drobne gałązki,
- liście i skoszona trawa (układana cienkimi warstwami),
- resztki owoców i warzyw,
- ziemia z doniczek i skrzynek,
- niezadrukowany papier (tektura, chusteczki, serwetki),
- skorupki jaj,
- skórki z owoców cytrusowych (należy dokładnie umyć),
- słoma i siano.
Kompost to nie śmietnik.
Nie każdy odpad nadaje się na kompost. Nie należy tam wyrzucać:
- metalu,
- kolorowych gazet,
- szkła,
- tworzyw sztucznych,
- mięsnych odpadów kuchennych, w tym również kości,
- zainfekowanych chorobami roślin ogrodowych,
- gruzu i kamieni,
- śmieci pochodzących z odkurzaczy,
- dużych ilości chwastów z nasionami.
Porady
Na lokalizację kompostownika należy wybrać miejsce osłonięte od słońca i wiatru, ale jednocześnie niebędące w głębokim i zimnym cieniu. Jako naturalną osłonę od wiatru oraz jednocześnie osłonięcie kompostownika do reszty ogrodu można użyć żywopłotu z krzewów (dziki bez, leszczyna), roślin użytkowych (fasola tyczna, maliny, słoneczniki) czy też pnącza (groszek pachnący, powój).
Ostatnia modyfikacja: 25 lutego 2021
